Gian-Francesco Barbieri («Guarcino»)

Πέμπτη 30 Ιουνίου 2011


Απεικόνιση της ταφής του Διδασκάλου Hiram;

Προ καιρού, ο αδελφός L. E. Chapman από το Ealing της Μεγ. Βρετανίας έφερε στο φως την ύπαρξη ενός πραγματικά ιδιαίτερου σχεδίου το οποίο αποδίδεται στον Gian-Francesco Barbieri (1591-1666), τον επονομαζόμενο «Guercino» (παρατσούκλι λόγω του υψηλού ποσοστού στραβισμού που είχε). Πρόκειται για έναν σημαντικό ζωγράφο της εποχής του, ο οποίος επιδιδόταν με εξαιρετική ευχέρεια στο σχέδιο. Μάλιστα, η μεγαλύτερη συλλογή των σχεδίων του βρίσκεται σήμερα στο Κάστρο του Windsor. Ο Guercino συνδέθηκε με τη «Σχολή της Bologna», έργα του δε συναντούμε σε πολλές εκκλησίες της Ρώμης, με πιο χαρακτηριστική τη μεγάλη εικόνα του ενταφιασμού του Αγίου Petronilla (τώρα στην Pinacoteca Capitolina), η οποία λόγω της υψηλής ομορφιάς της αναπαρήχθη υπό μορφή μωσαϊκού και ετέθη στην εκκλησία του Αγίου Πέτρου της Ρώμης.

Μετά από προσωπική έρευνα, ο αδελφός Chapman πληροφορήθηκε ότι ένα μοναδικό σχέδιο του Guercino βρίσκεται στην κυριότητα του Υπάτου Περιστυλίου των Τεκτόνων της Βασιλικής Αψίδος της Σκωτίας (Supreme Grand Royal Arch Chapter of Scotland). Το σχέδιο αυτό φέρεται ότι απεικονίζει την ταφή του σώματος του Διδασκάλου Hiram Abif σε ήδη ανοιγμένο τάφο με τέσσερα άτομα γύρω από αυτόν. Ένα εξ αυτών φέρεται να μετρά το σώμα του ενταφιαζόμενου (συμβολική «μέτρηση» του έργου του Διδασκάλου). Τα δύο άλλα άτομα απεικονίζονται στο φόντο, το ένα δε εξ αυτών κρατά γνώμονα, ενώ το τέταρτο έχει τα χέρια του σε συμβολική «στάση οδύνης».

Η πρώτη βιβλιογραφική αναφορά για το εν λόγω σχέδιο έγινε ενενήντα χρόνια πριν, μία δε φωτοτυπική ανατύπωσή του δημοσιεύτηκε το 1921 (βλ. Grand Chapter's Proceedings), ο χρόνος όμως το έφερε εκ νέου στη λήθη. Το πρωτότυπο βρίσκεται σήμερα στα γραφεία του Μεγάλου Γραμματέα του Υπάτου Περιστυλίου της Σκωτίας. Προ ετών, το 1981, ο τότε Μεγάλος Γραμματέας της Μεγάλης Στοάς της Σκωτίας, αδελφός Ε. Stuart Falconer, έθεσε το σχέδιο υπ’ όψιν της Εθνικής Πινακοθήκης της Σκωτίας (Department of Prints and Drawings), η οποία γνωμάτευσε ότι επρόκειτο πράγματι για πρωτότυπο έργο του Guarcino, το οποίο βρίσκεται σε σχετικά καλή κατάσταση, η θεματολογία του όμως δεν φαίνεται να συνδέεται με τον Τεκτονισμό και την εξ αυτού συμβολική και αλληγορία, αλλά με την εν γένει προσφιλή θεματολογία του καλλιτέχνη. Παρά ταύτα, οι γνώμες διίστανται κυρίως λόγω της παραδοχής της Εθνικής Πινακοθήκης ότι δεν μπορεί να γνωρίζει επ’ ακριβώς την τεκτονική παράδοση, αλλά το μόνο πεδίο ασφαλούς γνώσης της είναι το καλλιτεχνικό, εξαιρουμένου ακόμα και αυτού της ιστορίας της τέχνης.



Βιβλιογραφία
- Frederick Smyth, Hiram Abif: A Seventeenth – century drawing? A Note by Transactions of Quatuor Coronati Lodge, Vol. 103.
-  Grand Chapter's Proceedings, Edinburgh, March 1921.
-  Giovanni Barbieri" εις Catholic Encyclopedia. New York, Robert Appleton Company. 1913.
-  Marchese Antonio Bolognini Amorini, εις "Parte Quinta" - Vite de Pittori ed Artifici Bolognesi. Tipografia Governativa alla Volpe, Bologna, 1843, 223–272.

Η ΜΗΤΡΙΚΗ ΣΤΟΑ

Πέμπτη 16 Ιουνίου 2011
του Rudyard Kipling

Ήταν ο Ράντλ, ο σταθμάρχης,
Και ο Μπέζλεϊ που δούλευε στα τρένα,
Και ο Χάκμαν από την επιμελητεία,
Και ο Ντόνκιν από τις φυλακές,
Και ο Μπλέϊκ ο εκπαιδευτής λοχίας,
Που δυο φορές ήταν Σεβάσμιός μας,
Μαζί με αυτόν που είχε το μαγαζί με τα ευρωπαϊκά είδη,
Τον γέρο - Φράμτζι Εντάλτζι.

Έξω «Λοχία» «Κύριε» «Χαίρεται» «Σαλαάμ»
Μέσα «Αδελφέ», και αυτό δεν ενοχλούσε κανέναν μας.
Συναντιόμασταν στη Στάθμη και χωρίζαμε στο Γνώμονα
Και εγώ ήμουν ο δεύτερος Διάκονος στη μητρική μου τη Στοά εκεί κάτω!

Είχαμε και τον Μπόλα Ναθ τον Λογιστή,
Και τον Σαούλ, τον Εβραίο από το Άντεν,
Και τον Ντιν Μοχάμεντ, τον σχεδιαστή,
Από την τοπογραφική υπηρεσία.
Ήταν ο Μπάμπου Τσακερμπάτυ,
Και ο Αμίρ Σίνγκ, ο σιχ,
Και ο Κάστρο από το γραφείο επισκευών
που ήταν καθολικός!

Δεν είχαμε ωραία περιζώματα,
Και ο Ναός μας ήταν παλιός και απέριττος,
Γνωρίζαμε όμως τα Αρχαία Οροθέσια,
Και τα τηρούσαμε κατά γράμμα.
Και σκεπτόμενος όλα αυτά εκ των υστέρων
Μου κάνει εντύπωση τούτο,
Που δεν υπήρχε ούτε ένας βέβηλος εκεί,
Εκτός ίσως από εμάς τους ίδιους.

Κάθε μήνα, μετά τις εργασίες
Καθόμασταν όλοι και καπνίζαμε,
(Δεν συνηθίζαμε να κάνουμε δείπνα
Από τον φόβο ούτε έναν αδελφό να δυσκολέψουμε αν δεν είχε τα μέσα)
Και λέγαμε, ο ένας μετά τον άλλον,
για Θρησκεία και για άλλα,
Και καθένας μας μιλούσε,
Για τον Θεό αυτόν που ήξερε καλύτερα.

Ένας μετά τον άλλον παίρναμε τον λόγο,
Κι ούτε ένας αδελφός δεν βιάζονταν να φύγει,
Μέχρι που η αυγή ξυπνούσε τους παπαγάλους
Και το άλλο το καταραμένο το πουλί, τον κούκο που μοιάζει με γεράκι
Μιλούσαμε για όλα αυτά που μας εξήπταν την περιέργεια,
Και πηγαίναμε στα σπίτια μας να κοιμηθούμε,
Με τον Μωάμεθ, τον Θεό, τον Σίβα
Να αλλάζουν βάρδιες μέσ’ στα κεφάλια μας.

Συχνά, δουλεύοντας για την Κυβέρνηση
Περαστικά βήματα πατούσαν τα σκαλιά μας,
Και μας μετέφεραν χαιρετισμούς αδελφικούς
Από Στοές Ανατολής και Δύσης,
Σύμφωνα με εντολές που έλαβαν
Από το Κοχάτ ως τη Σιγκαπούρη.
Πόσο θα ήθελα να τους ξαναδώ αυτούς
Μια φορά ακόμα στη μητρική μου τη Στοά.

Θα ήθελα να τους ξανάβλεπα,
Τους Αδελφούς μου, μαύρους και μελαμψούς,
Μέσα στην ευχάριστη μυρωδιά των φτηνών πούρων
Με το τσακμάκι να περνά από χέρι σε χέρι
Με τον γέρο υπηρέτη να ροχαλίζει κάτω στην αποθήκη,
Να τους ξανάβλεπα σαν τέκτων διδάσκαλος που εκπλήρωσα τις υποχρεώσεις μου όλες
Στη μητρική μου τη Στοά για μια φορά ακόμα.

Έξω «Λοχία»  «Κύριε» «Χαίρεται» «Σαλαάμ»
Μέσα «Αδελφέ», και αυτό δεν ενοχλούσε κανέναν μας.
Συναντιόμασταν στη Στάθμη και χωρίζαμε στο Γνώμονα,
Και εγώ ήμουν ο δεύτερος Διάκονος στη μητρική μου τη Στοά εκεί κάτω!

(απόδοση Λέανδρος K. Λεφάκης)

The Mother Lodge

Τρίτη 14 Ιουνίου 2011
RUDYARD KIPLING
(1η έκδοση "The Treasury of Masonic Thought", Dundee, 1924)

There was Rundle, Station Master,
An’ Beazeley of the Rail
An’ ’Ackman, Commissariat,
An’ Donkin’ o’ the Jail;
An’ Blake, Conductor-Sargent,
Our Master twice was ’e,
With ’im that kept the Europe-shop,
Old Framjee Eduljee.

Outside — “Sergeant! Sir! Salute! Salaam!”
Inside — “Brother,” an’ it doesn’t do no ’arm.
We met upon the Level an’ we parted on the Square,
An’ I was Junior Deacon in my Mother Lodge out there!

We’d Bola Nath, Accountant,
An’ Saul the Aden Jew,
An’ Din Mohammed, Draughtsman
Of the Survey Office too;
There was Babu Chuckerbutty,
An’ Amir Sing the Sikh,
An’ Castro from the fittin’ sheds,
The Roman Catholick!

We ’adn’t good regalia,
An’ our Lodge was old and bare,
But we knew the Ancient Landmarks,
An’ we kep’ ’em to a hair;
An’ lookin’ on it backwards
It often strikes me thus,
There ain’t such things as infidels,
Excep’, per’aps, it’s us.

For monthly, after Labour,
We’d all sit down and smoke,
(We dursn’t give no banquits,
Lest a Brother’s caste were broke),
An’ man on man got talkin’
Religion an’ the rest,
An’ every man comparin’
Of the God ’e knew the best.

So man on man got talkin’
An’ not a Brother stirred
Till mornin’ waked the parrots
An’ that dam’ brain-fever-bird.
We’d say ’twas ’ighly curious,
An’ we’d all ride ’ome to bed,
With Mo’ammed, God, an’ Shiva
Changin’ pickets in our ’ead.

Full oft on Guv’ment service
This rovin’ foot ’ath pressed,
An’ bore fraternal greetin’s
To the Lodges east an’ west,
Accordin’ as commanded
From Kohat to Singapore,
But I wish that I might see them
In my Mother Lodge once more.

I wish that I might see them,
My Brethern black an’ brown,
With the trichies smellin’ pleasant
An’ the hog-darn1 passin’ down;
An’ the old khansamah2 snorin’
On the bottle-khana3 floor,
Like a Master in good standing
With my Mother Lodge once more.

Outside — “Sergeant! Sir! Salute! Salaam!”
Inside — “Brother,” an’ it doesn’t do no ’arm.
We met upon the Level an’ we parted on the Square,
An’ I was Junior Deacon in my Mother Lodge out there!



[1] cigar-lighter
[2] Butler
[3] pantry