Ο αρχαιότερος τεκτονικός Πίνακας Χαράξεως (1727)

Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2021


Το σχέδιo του εικονιζόμενου πίνακα χρονολογείται από το 1727 και συμπεριελήφθη σε ένα χειρόγραφο αντίγραφο των "Αρχαίων Καθηκόντων", γνωστό ως Χειρόγραφο Κάρμικ (Carmick MS), το οποίο ανακαλύφθηκε στις αρχές του 1900 υπό τον τίτλο "Κανονισμοί του Αγίου Ιωάννου" και υπογράφεται από τον ίδιο τον αδελφό Τόμας Κάρμικ (Thomas Carmick). Δυστυχώς, δεν γνωρίζουμε πολλά για τον συγκεκριμένο ως τέκτονα, ωστόσο, είναι ενδεχόμενο να έχει λάβει το σχέδιο από παλαιότερη πηγή, πιθανόν δε να ανήκε στη μητρική του Στοά και να εχρησιμοποιείτο για σκοπούς διδασκαλίας ή εκπαίδευσης. Ο τίτλος που συνοδεύει τον πίνακα στο άνω μέρος αυτού αναφέρει: "Αυτή η εικόνα αντιπροσωπεύει μια Στοά".

Στις αρχές του 18ου αιώνα, αλλά και πιο πριν, ήταν κοινός τόπος για τον πίνακα χαράξεως μιας Στοάς να σχεδιάζεται στο δάπεδο, συνήθως με κιμωλία ή κάρβουνο από τον Στεγαστή. Οι αδελφοί και οι αξιωματικοί συγκεντρώνονταν γύρω από το σχέδιο του δαπέδου και μέσα από τα απεικονιζόμενα σύμβολα της τεκτονικής τέχνης αναφέρονταν στους οικείους συμβολικούς βαθμούς.

Αυτό το οποίο είναι ασυνήθιστο για τη μορφή του πίνακα στο συγκεκριμένο χειρόγραφο (Carmick MS) είναι ότι είναι τριγωνικό (πυραμιδοειδές) σε σχήμα. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις που υποστηρίζουν την αρχέτυπη χρήση αυτής της φόρμας πινάκων στην Ευρώπη. Το Χειρόγραφο Σλόουν (Sloane MS) μιλά για παράδειγμα για ένα "τρίγωνο δάπεδο" (και όχι τετράγωνο), αλλά απέχει πολύ από το να είναι σαφές για το τι εννοεί ακριβώς. Άλλα παραδείγματα από αποκαλυπτικά κείμενα, όπως το "Three Distinct Knocks" ή το "Jachin and Boaz" τη δεκαετία του 1760, καταδεικνύουν ένα επιμήκες σχέδιο πίνακα, απλούστερης έμπνευσης από τον εν θέματι.

Τα κύρια σημεία αναπαράστασης εντός του τριγωνικού σχήματος είναι η στάθμη, το νήμα της στάθμης, ο γνώμων, ο διαβήτης, η σφύρα, στο δε μέσο εμφαίνεται κυκλική αναπαράσταση φωτοβόλου άστρου. Στο κάτω μέρος υπάρχουν δύο βαθμίδες (και όχι τρεις όπως συνηθέστατα βρίσκουμε σε νεώτερες αναπαραστάσεις πινάκων). Στις τρεις πλευρές του επιπέδου προς τα κάτω βλέπουμε την αναφορά Fellowcraft (Εταίρος) στα αριστερά και Masters (Διδάσκαλοι) στα δεξιά. Στην κορυφή του τριγώνου αναγράφεται η λέξη Warden, ήτοι Eπόπτης. Ο Επόπτης, ως αρχαίος τεκτονικός όρος γνωστός στη Σκωτία ήταν ο αντίστοιχος αυτού που σήμερα λέμε Σεβάσμιος Διδάσκαλος.

Τέλος, γύρω από τις δύο κατακόρυφες πλευρές βρίσκουμε εναλλασσόμενους αριθμούς, δεξιά προς αριστερά από το 1 έως το 15, το οποίο ενδέχεται να σχετίζεται απλώς με τις θέσεις συγκεκριμένων αδελφών και αξιωματικών γύρω από τον πίνακα.

 

Πηγή: Scott Watson εις https://www.masonicartist.com/

 

Friedrich Ludwig Schröder

Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2021

 Ο Φρίντριχ Λούντβιχ Σρέντερ (3 Νοεμβρίου 1744 - 3 Σεπτεμβρίου 1816) ήταν Γερμανός ηθοποιός, θεατρικός διευθυντής, δραματουργός και εξέχων ηγέτης του γερμανικού Τεκτονισμού.

Γεννήθηκε στην πόλη Schwerin. Λίγο μετά τη γέννησή του, η μητέρα του, η Sophie Charlotte Bierreichel (1714–1792), χώρισε από τον σύζυγό της και, ούσα ηθοποιός, περιόδευσε με επιτυχία στην Πολωνία και τη Ρωσία. Στη συνέχεια παντρεύτηκε τον Konrad Ernst Ackermann και εμφανίστηκε με τον θίασό του σε πολλές γερμανικές πόλεις, τελικά δε εγκαταστάθηκε στο Αμβούργο. Ο νεαρός Schröder έδειξε από νωρίς το υποκριτικό του ταλέντο, αλλά η παιδική του ηλικία ήταν τόσο καταπιεσμένη από τον πατριό του ώστε επεδίωξε και έφυγε από το σπίτι του με σκοπό να μάθει την τέχνη του τσαγκάρη. Επανήλθε στην πατρική εστία, ωστόσο, το 1759, και αποφάσισε να γίνει και αυτός ηθοποιός. Το 1764 εμφανίστηκε με τον θίασο του πατριού του στο Αμβούργο, σε κωμικούς ρόλους. Σύντομα όμως θα στραφεί προς το τραγικό ρεπερτόριο και θα γίνει διάσημος. Θα παίξει Άμλετ, Βασιλιά Ληρ και Φίλιπ στον Ντον Κάρλος του Σίλερ.

Μετά το θάνατο του Ackermann το 1771 ο Schröder και η μητέρα του ανέλαβαν τη διαχείριση του θεάτρου του Αμβούργου και ο ίδιος άρχισε να γράφει έργα. Επίσης διασκευές Άγγλων συγγραφέων, κάνοντας την πρώτη του επιτυχία με την κωμωδία Die Arglistige. Το 1780 έφυγε από το Αμβούργο και μετά από μια περιοδεία με τη σύζυγό του, την Άννα Χριστίνα Χάρτ, υπέγραψε συμβόλαιο με Βασιλικό Θέατρο της Βιέννης. Το 1785 ο Schröder ανέλαβε και πάλι τη διοίκηση του θεάτρου στο Αμβούργο με αξιοσημείωτη επιτυχία μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 1798. Πέθανε το 1816.

 Ως ηθοποιός, ο Schröder ήταν ο πρώτος που εγκατέλειψε το υπερβολικό υποκριτικό ύφος των τραγωδών της εποχής. Ως διευθυντής, ανέβασε το επίπεδο των έργων που παρουσιάζονταν και συνέβαλε στην εισαγωγή του Σαίξπηρ στη γερμανική σκηνή. Το έργο του Dramatische Werke του Schröder, με μια εισαγωγή από τον Tieck, δημοσιεύθηκε μετά το θάνατό του σε τέσσερις τόμους (Βερολίνο, 1831).

Στον Τεκτονισμό μυήθηκε το 1774, μετά από πρόταση του Johann Christoph Bode, στο Αμβούργο στη Στοά Emanuel zur Maienblume (μάλιστα δεν προηγήθηκε ψηφοφορία λόγω του κύρους του υποψηφίου). Στη Στοά αυτή έλαβε τον βαθμό του Διδασκάλου το 1775, ανέλαβε δε την έδρα του Σολομώντος το 1787. Το 1793 έγινε μέλος της Στοάς Einigkeit und Toleranz. Το 1811 με δική του εισήγηση η Μεγάλη Στοά του Αμβούργου κατέστη ανεξάρτητη και ο ίδιος ανέλαβε τη θέση του Μεγάλου Διδασκάλου από το 1814 μέχρι τον θάνατό του το 1816. Μεταξύ των πολυσχιδών τεκτονικών του έργων ήταν η εγκαθίδρυση στοάς καλλιτεχνών με το όνομα Elise zum Warmeart και η ίδρυση της τεκτονικής οργάνωσης Engbund (σημαίνει Στενός Δεσμός).

Θεωρείται ο αναμορφωτής των σύγχρονων γερμανικών τυπικών, ενώ σήμερα υπάρχει τυπικό που φέρει το όνομά του (υφίσταται και εν Ελλάδι συμβολική στοά που εργάζεται με αυτό). Μανιώδης συλλέκτης και καταγραφέας τεκτονικών τύπων και τυπικών εξέδωσε το 1815 το περίφημο έργο του Materialien zur Geschichte der Freimaurerei seit ihrer Entstehung bis 1723.

Δίπλωμα της Στοάς Les Neuf Sœurs (Παρίσι - 1778)

Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2020

 


Το εικονιζόμενο δίπλωμα Διδασκάλου της περίφημης Στοάς των "Εννέα Αδελφών" (Les Neuf Sœurs) των Παρισίων υπογράφει ο ίδιος ο Βενιαμίν Φραγκλίνος (1778), ιδρυτής και Σεβάσμιος της Στοάς. Εδόθη στον Claude‑Jacques Notté (1752-1837), διακεκριμένο χαράκτη και ζωγράφο. Αξιομνημόνευτη είναι και η υπογραφή του Jérôme de La Lande, διάσημου αστρονόμου και μέλους της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών. 

Επίσης, διακρίνουμε τις υπογραφές των εξής μελών της Στοάς: Philippe Jouette (ζωγράφου), Charles-Étienne Gaucher (1741-1804, χαράκτη), Pierre-Philippe Choffard (1730-1809, σχεδιαστή και χαράκτη), Couasnon, Henri Jabineau (1724-1792, δικηγόρυ), Bastin, Jean-Simon Berthelemy (1743-1811, ζωγράφου), Abel Claude Marie de Vichy (1740-1793), Adrien-Nicolas Piédefer marquis de La Salle (1735-1818, λογοτέχνη), Jean-François Cailhava (1731-1813, συγργαφέα), Jean-Baptiste Greuze (1725-1805, ζωγράφου), Niccolo Piccini (1728-1800, συνθέτη), Emmanuel de Pastoret ως Β' Επόπτη (1755-1840, δικηγόρου και πολιτικού), Jean-Jacques Duval d’Epremesnil ως Α' Επόπτη (1745-1794, Δικαστή), le chevalier de Stapleton, Perrault, Pierre Changeux (1740-1800, ιατρού), l’abbé de Baremont, Armand Élie de Beaumont, Luc Saint-For, Michel chevalier de Cubières (1752-1820, συγγραφέα), Joseph Vernet (1714-1789, ζωγράφου).

Διακρίνεται στο χαρακτικό το πορτρέτο του L.-P.-J. d'Orléans, Δούκα της Chartres (μπούστο 3/4 εστραμμένο προς τα δεξιά σε οβάλ μενταγιόν το οποίο στηρίζεται στον αέρα από έναν αετό). Στην οικεία επιγραφή διαβάζουμε: "Για την ένωση των επιστημών και των τεχνών με την αρετή".

Στο δίπλωμα, εμφαίνονται στα αριστερά, ένας Ναός, σύμβολο της ένωσης των Επιστημών και των Τεχνών με τηνς Τεκτονική Αρετή. στα δεξιά, οι Μούσες και ο Πήγασος. Στην κορυφή, στα δεξιά, ο Απόλλων και στα αριστερά, ένας αετός που κρατά το μενταγιόν με το πορτρέτο του Louis Philippe Joseph Δούκα της Chartres, Μεγάλου Διδασκάλου της Μεγάλης Ανατολής της Γαλλίας. Διακρίνεται επίσης, ένα λιοντάρι, ένας σκύλος, ένας πελεκάνος (σύμβολα ανώτερων βαθμών), δύο Στήλες κ.λπ.

Το δίπλωμα είναι έργο του χαράκτη P.P. Choffard σε σχέδιο του Charles Monnet (Μέγεθος 510 x 700 mm) 

Παρίσι, musée de la Franc-maçonnerie (αρ. εκθέματος 2012.016)